เมื่อวันที่ 6 มกราคม 2563 คุณหญิงกัลยา โสภณพนิช รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงศึกษาธิการ ได้รับมอบหมายจาก นายณัฏฐพล ทีปสุวรรณ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ ในฐานะที่ปรึกษาคณะกรรมการ ร่วมประชุมคณะกรรมการ PISA แห่งชาติ ครั้งที่ 2/1/2563 โดยมี นายธีระเกียรติ เจริญเศรษฐศิลป์ ประธานคณะกรรมการ เป็นประธานการประชุม และมีคณะกรรมการ PISA แห่งชาติ เข้าร่วมประชุม ณ ห้องประชุม 5 อาคารสำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ โดยมีสรุปผลการประชุมที่สำคัญ ดังนี้
ที่ประชุมรับทราบการแต่งตั้งคณะกรรมการ PISA แห่งชาติ (โปรแกรมประเมินสมรรถนะนักเรียนมาตรฐานสากล (Programme for International Student Assessment : PISA) ตามคำสั่ง สสวท. 1210/2562 เรื่องแต่งตั้งคณะกรรมการ PISA แห่งชาติ ลงวันที่ 19 ธันวาคม 2562 เพื่อดำเนินงานด้านนโยบายในการกำหนดทิศทางและการขับเคลื่อนพัฒนาการศึกษาของประเทศ อีกทั้งประสานความร่วมมือระหว่างหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง และสร้างเครือข่ายการดำเนินงานแบบบูรณาการ เพื่อยกระดับคุณภาพและมาตรฐานการศึกษาอันนำไปสู่การยกระดับผลการทดสอบ PISA ของประเทศ
นอกจากนี้ ที่ประชุมรับทราบรายงานความก้าวหน้าเกี่ยวกับการดำเนินงานจากการประชุมคณะกรรมการ PISA แห่งชาติ ครั้งที่ 1/1/2562 ดังนี้
1) สสวท. ทำหน้าที่เป็นศูนย์แห่งชาติที่ดำเนินการวิจัยเกี่ยวกับโปรแกรมประเมินสมรรถนะนักเรียนมาตรฐานสากล หรือ PISA (Programme for International Student Assessment) ต่อไป
2) ประเทศไทยได้ตอบรับเป็นสมาชิกสมทบในสภาบริหารของโปรแกรม PISA อย่างเป็นทางการแล้วเมื่อวันที่ 16 สิงหาคม 2562 ถือเป็นการเข้าร่วมในคณะทำงานโปรแกรม PISA ของ OECD ในระดับที่สูงที่สุดสำหรับประเทศที่ไม่ใช่สมาชิกของ OECD
3) สภาบริหารของโปรแกรม PISA ได้จัดประชุมสภาบริหารครั้งที่ 48 ระหว่างวันที่ 22 – 24 กันยายน 2562 ณ กรุงลอนดอน สหราชอาณาจักร เรียบร้อยแล้ว ทั้งนี้ ศาสตราจารย์ชูกิจ ลิมปิจำนงค์ ผู้อำนวยการ สสวท. ได้รับการคัดเลือกให้ดำรงตำแหน่งรองประธานกรรมการ (Vice-Chair) ในสภาบริหารของโปรแกรม PISA ในกลุ่มของ Executive Group ซึ่งจะมีบทบาทในการร่วมวางแผนดำเนินงานกับ OECD เพื่อบริหารงานโปรแกรม PISA
4) ประเทศไทยเป็นเจ้าภาพจัดการประชุมสภาบริหารของ PISA ครั้งที่ 50 โดยจะจัดขึ้นระหว่างวันที่ 10 -13 พฤศจิกายน 2563 ณ กรุงเทพมหานคร ขณะนี้อยู่ระหว่างการประสานงานกับ OECD เพื่อวางแผนการจัดประชุมต่อไป
อีกทั้ง ที่ประชุมรับทราบการจัดงานแถลงข่าวผลการประเมิน PISA 2018 เมื่อวันอังคารที่ 3 ธันวาคม 2562 ณ ห้องประชุมศาสตราจารย์หม่อมหลวงปิ่น มาลากุล อาคารรัชมังคลาภิเษก กระทรวงศึกษาธิการ โดยผลการประเมินของประเทศไทย นักเรียนไทยมีคะแนนเฉลี่ยในด้านการอ่าน 393 คะแนน (ค่าเฉลี่ยของประเทศสมาชิก OECD 487 คะแนน) คณิตศาสตร์ 419 คะแนน (ค่าเฉลี่ยของประเทศสมาชิก OECD 489 คะแนน)และวิทยาศาสตร์ 426 คะแนน (ค่าเฉลี่ยของประเทศสมาชิก OECD 489 คะแนน) เมื่อรวมค่าเฉลี่ยทั้ง 3 การทดสอบ จะอยู่ที่ 420 คะแนน ซึ่งเมื่อเปรียบเทียบกับ PISA 2015 พบว่า ด้านการอ่านมีคะแนนลดลง 16 คะแนน ส่วนด้านคณิตศาสตร์และวิทยาศาสตร์มีคะแนนเพิ่มขึ้น ซึ่งในการทดสอบทางสถิติถือว่าด้านคณิตศาสตร์และวิทยาศาสตร์ของประเทศไม่มีการเปลี่ยนแปลงเมื่อเทียบกับรอบการประเมินที่ผ่านมา แต่ผลการประเมินด้านการอ่านมีแนวโน้มลดลงอย่างต่อเนื่อง
นอกเหนือจากที่กล่าวมาข้างต้น ที่ประชุมรับทราบการดำเนินงานเพื่อยกระดับคุณภาพการศึกษาจากผลการประเมิน PISA ซึ่งประกอบด้วย แผนการดำเนินงานเพื่อเพิ่มศักยภาพครูให้มีสมรรถนะครูยุคใหม่สำหรับการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 โดยสถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.) และแผนการดำเนินงานเพื่อเตรียมความพร้อมรับการประเมิน PISA 2021 โดยศูนย์ PISA สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) ดังนี้
– สสวท. มุ่งพัฒนาการศึกษาด้านวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์และเทคโนโลยี ผ่านการประสานความร่วมมือกับกลุ่มมหาวิทยาลัยราชัฏ 38 แห่ง ในการเป็นแกนนำเพื่อพัฒนาครูในทุกพื้นที่ของประเทศ ให้มีความพร้อมสู่การเป็นครูยุคใหม่ในศตวรรษที่ 21 โดย สสวท. จะร่วมมือกับมหาวิทยาลัยราชภัฏทั้ง 38 แห่ง และ Local Trainer ที่ได้รับการอบรมการจัดทำแผนการจัดการเรียนรู้ ฯ ฉบับสมบูรณ์ จำนวน 1,140 คน ในการจัดอบรมครูระดับมัธยมศึกษาปีที่ 3 ผู้สอนวิชาวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ และวิทยาการคำนวณ จำนวนประมาณ 15,000 คน โดยมุ่งเน้นให้ครูผู้สอนนำแผนการจัดการเรียนรู้ที่ได้จัดทำขึ้นไปปรับใช้ในการจัดการเรียนรู้เพื่อเสริมสร้างให้ผู้เรียนมีทักษะและความสามารถที่จำเป็นสำหรับการดำรงชีวิตในศตวรรษที่ 21 และมี Local Trainer เข้าติดตามผลพร้อมให้คำแนะนำการให้แผนจัดการเรียนรู้ดังกล่าวด้วย
– ศูนย์ PISA สพฐ. มีแผนการเตรียมความพร้อมรับการประเมิน PISA 2021 ในปีงบประมาณ 2563 โดยดำเนินการจัดเตรียมฐานข้อมูลสถานศึกษาทุกสังกัด และสร้างความร่วมมือกับสถาบันภาษาไทย สำนักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา อีกทั้งการขยายผลและติดตามการเข้าใช้ระบบบริการวัดสมรรถนะอิงตามแนว PISA แบบออนไลน์ พร้อมสนับสนุนและติดตามความก้าวหน้าของสถานศึกษาให้ใช้สื่อส่งเสริมการพัฒนาสมรรถนะความฉลาดรู้อิงตามแนวทางการประเมิน PISA ตลอดจนการบริการข้อสอบประเมินสมรรถนะความฉลาดรู้ด้านอิงตามแนว PISA แบบ Paper-based Assessment รวมถึงการพัฒนาสื่อเสริมสมรรถนะอิงตามแนวทางการประเมิน PISA ให้กับสถานศึกษานำไปพัฒนากระบวนการคิดแก้ปัญหาใน 3 ด้าน ได้แก่ ความฉลาดรู้ ด้านการอ่าน ด้านคณิตศาสตร์และด้านวิทยาศาสตร์ ในระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย
ทั้งนี้ ที่ประชุมได้ร่วมกันหารือถึงแนวทางการพัฒนาเพื่อเพิ่มผลการประเมินโปรแกรมประเมินสมรรถนะนักเรียนมาตรฐานสากล PISA พร้อมกับหารือถึงวิธีการจัดการศึกษาเพื่อจะได้ผลสัมฤทธิ์ที่ดีขึ้น โดยตั้งเป้าหมายว่าภายในปี 2024 ผลการประเมิน PISA ของนักเรียนไทยจะเฉลี่ยอยู่ที่ 470 คะแนน
ณรีรัตน์ บุญหลัง: สรุป/เรียบเรียง
ยุทธพงศ์ เลือกกลั่นดี: ถ่ายภาพ
กลุ่มประชาสัมพันธ์ สร.ศธ.: รายงาน
7/1/2563
