ศึกษาธิการ –
สำหรับหลักการของโครงการ 1 อำเภอ 1 ทุนนั้น ตนในฐานะเป็นประธานคณะกรรมการโครงการฯ คนแรก ได้วางรากฐานและมีความเข้าใจวัตถุประสงค์ของโครงการเป็นอย่างดี แต่เมื่อเร็วๆ นี้กลับพบว่า กติกาต่างๆ เปลี่ยนไป ทำให้ทุนนี้เปลี่ยนไปจากวัตถุประสงค์เดิมและวัตถุประสงค์ที่ควรจะเป็นอย่างมากจนน่าตกใจ อย่างไรก็ตาม นักเรียนที่มาสอบและได้รับทุนตามกติกาที่ได้ประกาศไว้แล้ว ศธ.ก็จะรับรองและให้การดูแลอย่างเต็มที่ตามสิทธิ์ทุกประการ ซึ่งไม่ได้เป็นความผิดพลาดหรือบกพร่องของผู้มาสอบแต่อย่างใด
สำหรับข้อค้นพบอีกประการ คือ ผู้ที่ได้รับทุนส่วนใหญ่หรือกว่าร้อยละ 80 ของผู้รับทุนประเภท 2 ต้องการที่จะเรียนต่อในประเทศ และส่วนที่ไปเรียนต่างประเทศก็จะไปเรียนประเทศที่ใช้ภาษาอังกฤษ เช่น ประเทศอังกฤษ ซึ่งไม่ตรงกับวัตถุประสงค์ของโครงการ รวมทั้งประเด็นสำคัญที่น่าห่วงใย คือ นักเรียนยากจนที่ได้รับทุนประเภท 1 ก็มีเพียงกว่า 10 คนเท่านั้น ทั้งๆ ที่ประเทศไทยมีอำเภอกว่า 900 อำเภอ แต่นักเรียนได้ทุนเพียงกว่า 10 คน จึงทำให้คำว่า “1 อำเภอ 1 ทุน” ผิดเพี้ยนไปเช่นกัน
ทั้งนี้ สาเหตุที่ทำให้นักเรียนสอบผ่านจำนวนน้อยมาก เกิดจาก 2 ส่วน ได้แก่
– ข้อสอบ อาจจะมีความยากเกินไป และการออกข้อสอบไม่มีการเปรียบเทียบสมรรถนะเกณฑ์มาตรฐาน (Benchmark) ไม่ได้เทียบกับเกณฑ์ข้อสอบของ O-Net หรือการสอบเข้ามหาวิทยาลัย ทำให้สามารถคัดเลือกเด็กยากจนแต่เรียนดีทั่วประเทศได้เพียง 10 คน ทั้งๆ ที่ในอดีตก็มีสถิติและข้อมูลว่า เด็กที่ได้รับทุนมาจากทุกอำเภอ และร้อยละ 70 ของเด็กที่ได้รับทุนก็ประสบความสำเร็จทางการเรียน หมายความว่า หากเรามีวิธีการคัดเลือกที่ดี เด็กจากทุกอำเภอก็สามารถสอบรับทุนไปเรียนต่อได้
– การสอบครอบคลุมทุกวิชาโดยไม่จำเป็น เช่น เรียนสายวิทยาศาสตร์ ต้องสอบวิชาสังคมศึกษาและภาษาไทยด้วย ทำให้คนเก่งสายวิทยาศาสตร์บางส่วนไม่ได้รับทุน เพราะคะแนนวิชาสังคมศึกษาและภาษาไทยไม่ผ่าน ในขณะเดียวกันคนที่สอบสายศิลป์ ก็อาจจะไม่ผ่านในวิชาฟิสิกส์
อย่างไรก็ตาม จะเชิญผู้เกี่ยวข้องและผู้ทรงคุณวุฒิมาร่วมประชุมประเมินและทบทวนการดำเนินงานโครงการใหม่ ทั้งปรัชญาแนวคิดและภาคปฏิบัติ เพื่อปรับหลักเกณฑ์สำหรับใช้ในปีการศึกษา 2557 ทั้งแบบที่ต้องขอแก้ไขมติ ครม. และไม่แก้ไขมติ ครม. ซึ่งสาเหตุที่ต้องขอแก้ไขมติ ครม. เนื่องจากได้มีการเสนอรายละเอียดทั้งหมดให้ ครม.เห็นชอบไว้แล้ว ฉะนั้น คณะกรรมการไม่สามารถแก้ไขเองได้ นอกจากนี้ จะต้องเตรียมยกร่างข้อสรุปความเห็นของคณะกรรมการและผู้ทรงคุณวุฒิไว้ด้วย เพื่อให้รัฐมนตรีคนใหม่เสนอขอความเห็นชอบจาก ครม. ต่อไป
นวรัตน์ รามสูต
บัลลังก์ โรหิตเสถียร
สรุป/รายงาน
18/3/2557