มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร รัชกาลที่ ๙
พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอุดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร พระโอรสในสมเด็จพระมหิตลาธิเบศรอดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก พระราชนัดดาในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระบรมราชสมภพเมื่อพุทธศักราช ๒๔๗๐ ณ โรงพยาบาลเมานท์ ออเบอร์น รัฐแมสชาชูเซตส์ สหรัฐอเมริกา ทรงเคยศึกษาที่โรงเรียนมาแตร์เดอี กรุงเทพหานคร โรงเรียนในเมืองโลซานน์ และมหาวิทยาลัยโลซานน์ ตามลำดับ คณะรัฐมนตรีโดยความเห็นชอบของรัฐสภาได้มีมติกราบบังคมทูลเชิญพระองค์ขณะดำรงพระอิสริยยศสมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้าภูมิพลอดุลยเดช พระอิสริยยศเดิม คือพระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าภูมิพลอดุลยเดช เสด็จขึ้นทรงราชย์สืบต่อจากสมเด็จพระบรมเชษฐาธิราช เมื่อพุทธศักราช ๒๔๘๙ พระนามของพระองค์ขานโดยย่อ ภายหลังพระราชพิธีบรมราชาภิเษกว่า พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ครั้นพระองค์ เสด็จสวรรคตในพุทธศักราช ๒๕๕๙ ทรงได้รับการถวายพระเกียรติยศเฉลิมพระปรมาภิไธย ต่อมา ตามที่จารึกในพระสุพรรณบัฏว่า พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร
พระมหากษัตริย์ผู้ทรงเป็นยิ่งกว่าพระมหากษัตริย์พระองค์นี้ ครั้งทรงพระเยาว์ได้มีโอกาสทรงศึกษาในประเทศที่อารยะ เมื่อแรกเสด็จขึ้นทรงราชย์ทรงรับพระราชภารกิจอันหนักเอื้ออำนวยแก่ประเทศไทยภายหลังสงครามโลกครั้งที่ ๒ ในการเสด็จพระราชดำเนินไปทรงเจริญพระราชไมตรีกับต่างประเทศทั้งทวีปยุโรป อเมริกาออสเตรเลีย และเอเชีย พระเมตตาธิคุณอันหาที่สุดมิได้แก่ราษฎรในถิ่นทุรกันดาร ทรงพระกรุณาเสด็จพระราชดำเนินไปทรงเยี่ยมบำบัดทุกข์บำรุงสุขทุกภูมิภาคทั่วประเทศ ทั้งปวงก่อให้เกิดพระราชกรณียกิจนานาประการ มีโครงการในพระบรมราชานุเคราะห์กว่า ๒,๐๐๐ โครงการ เป็นต้น ยังประโยชน์แก่ประชาชนชาวไทยทุกหมู่เหล่าภายใต้ร่มพระบารมี
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๙ ทรงเล็งเห็นความสำคัญอย่างยิ่งของการศึกษา มีพระราชปรารภว่าการศึกษาเป็นพื้นฐานการประกอบอาชีพ มีบทบาทในการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ให้มีคุณภาพและคุณธรรมเพื่อสร้างสังคมแห่งการเรียนรู้ในการพัฒนาประเทศ ด้วยเหตุนี้พระองค์จึงทรงพระราชอุตสาหะในการขยายโอกาสทางการศึกษาให้เข้าถึงคนทุกลุ่ม และสามารถนำหลักวิชามาใช้อย่างมีเหตุผลสอดคล้องกับภูมิสังคมและบริบทของประเทศ
พระมหากรุณาธิคุณของพระองค์จากที่ได้ทอดพระเนตรเด็ก เยาวชน ประชาชนจำนวนไม่น้อย ขาดโอกาสทางการศึกษาขาดปัจจัยความพร้อม จึงได้พระราชทานพระราชทรัพย์สร้าง ทำนุบำรุงสถานศึกษา แหล่งเรียนรู้ให้มั่นคงยั่งยืงยืน สำหรับผู้เรียนที่อยู่ห่างไกลในถิ่นทุรกันดาร กลุ่มชาติพันธุ์ และกลุ่มผู้เรียนพิเศษลักษณะต่าง ๆ
พระมหากรุณาธิคุณแก่เยาวชนทั่วไปให้เห็นความสำคัญของการเป็นทรัพยากรบุคคลที่มีคุณค่ามีคุณภาพ จึงทรงพระวิริยอุตสาหะเสด็จพระราชดำเนินไปพระราชทานปริญญาบัตรและพระบรมราโชวาทแก่นิสิตนักศึกษามหาวิทยาลัยของรัฐ แก่นักเรียนโรงเรียนนายร้อยพระจุลจอมเกล้า โรงเรียนนายเรือ โรงเรียนนายเรืออากาศ และโรงเรียนนายร้อยตำรวจ ฯลฯ อย่างต่อเนื่องหลายสิบปี
พระมหากรุณาธิคุณพระราชทานการสนับสนุนให้ผู้มีสติปัญญาดีไปศึกษาต่อวิชาการชั้นสูงในต่างประเทศ เพื่อเป็นขวัญกำลังใจแก่ผู้เรียนดี แต่ขาดทุนทรัพย์ กลับมาเป็นกำลังสำคัญในการพัฒนาวิชาการต่าง ๆ ในประเทศ เช่น ทรงก่อตั้งทุนภูมิพล ทุนอานันทมหิดล ทุนเล่าเรียนหลวง รวมทั้งพระราชทานทุนเริ่มต้นก่อตั้งมูลนิธิช่วยนักเรียนที่ขาดแคลนในพระบรมราชูปถัมภ์ เพื่อการศึกษาที่สูงขึ้นในประเทศสำหรับนักเรียนระดับมัธยมศึกษา ระดับอาชีวศึกษาและระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง
พระมหากรุณาธิคุณส่งเสริมด้านอาชีวศึกษา เช่น เสด็จพระราชดำเนินไปงานแสดงศิลปหัตถกรรมนักเรียน ทรงก่อตั้งโครงการพระดาบส สร้างคนให้มีสัมมาชีพ ยืนหยัดด้วยความสามารถของตนเอง ทรงพระราชดำริสร้างแหล่งเรียนร้ที่มีชีวิต คือ ศูนย์ศึกษาการพัฒนาโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ เพื่อศึกษา ทดลอง วิจัย แสวงหาแนวทางพัฒนาต่าง ๆ ให้เหมาะสม กับสภาพแวดล้อม และการประกอบอาชีพของประชาชนบริเวณนั้น
ฯลฯ
พระมหากษัตริย์ผู้ทรงพระคุณอันประเสริฐหลากหลายด้านพระองค์นี้ ไม่เพียงแต่ประชาชนชาวไทยสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณอย่างหาที่สุดมิได้ องค์กรนานาประเทศจำนวนมากยังทูลเกล้าทูลกระหม่อมถวายราชสดุดีพระเกียรติคุณแด่พระองค์
บารมีพระมากพ้น รำพัน” มหาราชผู้ทรงเป็น “พลังแห่งแผ่นดิน” สมพระนามโดยแท้
พระมหากรุณาธิคุณ “พลังแห่งแผ่นดิน” พระมหากษัตริย์นักพัฒนา
วันที่ ๕ ธันวาคม ถือเป็นวันสำคัญที่พสกนิกรชาวไทยทั่วประเทศน้อมรำลึก ในพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร พระองค์ทรงเป็นพระมหากษัตริย์ผู้ทรงคุณอันประเสริฐและเปี่ยมด้วยพระมหากรุณาธิคุณต่อปวงชนชาวไทยอย่างหาที่สุดมิได้
ศาสตร์พระราชา รากฐานแห่งความยั่งยืน
สิ่งที่โดดเด่นและเป็นที่ประจักษ์ในรัชสมัยของพระองค์คือการเป็น “พระมหากษัตริย์นักพัฒนา” ด้วยความห่วงใยพสกนิกรในทุกพื้นที่ของประเทศ และพระราชทานโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริมากมาย เพื่อแก้ไขปัญหาความเดือดร้อนและการยกระดับคุณภาพชีวิตของประชาชน หัวใจสำคัญของโครงการเหล่านี้คือการนำเอา หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง มาเป็นแนวทางในการพัฒนาประเทศ ซึ่งปรัชญานี้เป็นรากฐานสำคัญที่ส่งเสริมให้ประชาชนและชุมชนมีความสามารถในการพึ่งตนเอง และสามารถปรับตัวเข้ากับสถานการณ์ต่าง ๆ ได้อย่างมั่นคงและยั่งยืน
ด้วยพระมหากรุณาธิคุณอันยิ่งใหญ่และคุณูปการมหาศาลหลายด้านที่ทรงสร้างไว้ เพื่อเป็นการยกย่องพระอัจฉริยภาพและความทุ่มเทของพระองค์ พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร จึงทรงเป็นแบบอย่างของ “พลังแห่งแผ่นดิน” ที่แท้จริง
ด้วยความเคารพและสำนึกในพระกรุณามหาธิคุณอันหาที่สุดมิได้ ขอสืบสานพระราชปณิธานด้วยความจงรักภักดีและเจริญรอยตามเบื้องพระยุคลบาทเพื่อร่วมกันพัฒนาและสรรค์สร้างการศึกษาไทยให้ประสบความสำเร็จก้าวหน้าสืบไป
ด้วยเกล้าด้วยกระหม่อม ขอเดชะ ข้าพระพุทธเจ้า คณะผู้บริหาร ข้าราชการ และเจ้าหน้าที่ กระทรวงศึกษาธิการ
เรียบเรียง – กราฟิก : สุกัญญา จันทรสมโภชน์
ข้อมูลอ้างอิง : แนวพระราชดำริ และพระราชกรณียกิจด้านการศึกษา ในพระมหากษัตริย์ แห่งมหาจักรีบรมราชวงศ์. 129 ปี กระทรวงศึกษาธิการ, 2564
ภาพ : https://www.royaloffice.th/ และ กลุ่ม Facebook ฟรีไฟล์ภาพพระฉายาลักษณ์
