แผนการศึกษาพื้นที่ชายแดน ภาคเหนือ

จังหวัดพิษณุโลก – พล.อ.สุรเชษฐ์ ชัยวงศ์ รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงศึกษาธิการ รับฟังผลการประชุมและเป็นประธานปิดการประชุมเชิงปฏิบัติการจัดทำแผนพัฒนาการศึกษาพื้นที่ชายแดน (พ.ศ.2560-2564) ของ 4 จังหวัดชายแดนภาคเหนือที่มีพื้นที่ติดกับ สปป.ลาว ได้แก่ จังหวัดพิษณุโลก อุตรดิตถ์ พะเยา และน่าน เมื่อวันเสาร์ที่ 27 พฤษภาคม 2560 ณ โรงแรมอมรินทร์ลากูน อำเภอเมืองพิษณุโลก

พล.อ.สุรเชษฐ์ ชัยวงศ์ กล่าวว่า จากการที่รัฐบาลได้มอบหมายให้กระทรวงศึกษาธิการทำหน้าที่ผลิตและพัฒนากำลังคนให้สอดคล้องกับการพัฒนาประเทศ รวมทั้งส่งเสริมให้เกิดสังคมแห่งการเรียนรู้ สร้างศักยภาพให้กับคนในทุกช่วงวัยตั้งแต่ปฐมวัยจนถึงผู้สูงอายุ และเพิ่มความสามารถด้านทักษะการแข่งขันให้กับประเทศ กระทรวงศึกษาธิการได้ดำเนินโครงการตามนโยบายต่าง ๆ ที่มีความสอดคล้องและตอบสนองต่อนโยบายของรัฐบาล รวมทั้ง “การวางแผนพัฒนาการศึกษาในสถานศึกษาพื้นที่ชายแดน” ให้มีคุณภาพสูงขึ้น

อย่างไรก็ตาม พื้นที่ชายแดนของประเทศไทยมีปัญหาที่แตกต่างกัน เช่น ในพื้นที่ชายแดนภาคเหนือที่มีพื้นที่ติดกับลาว พบปัญหาการเดินทางด้วยความยากลำบาก การใช้ภาษา สภาพพื้นที่ยังคงมีความยากจนอยู่บางส่วน ซึ่งจำเป็นต้องได้รับการแก้ไขปัญหาอย่างต่อเนื่อง แต่ขณะเดียวกันเราก็ต้องมอง “จุดแข็งและโอกาส” ที่แตกต่างกันในพื้นที่ให้เกิดประโยชน์มากที่สุด

กระทรวงศึกษาธิการ จึงได้มอบให้สำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ (สป.) เป็นผู้จัดการประชุมเชิงปฏิบัติการจัดทำพัฒนาแผนการศึกษาในพื้นที่ชายแดนทั่วประเทศ ซึ่งมีจำนวนทั้งสิ้น 27 จังหวัด 105 อำเภอ โดยไม่นับรวมจังหวัดชายแดนภาคใต้ เพราะในพื้นที่ดังกล่าวเป็นเขตพื้นที่พิเศษเฉพาะกิจ ซึ่งได้มีการจัดทำแผนยุทธศาสตร์ในการจัดการศึกษาอย่างต่อเนื่องแล้ว

สำหรับจังหวัดชายแดนภาคเหนือ ด้านที่ติดกับสาธารณรัฐประชาธิปไตยประชาชนลาว มีพื้นที่ชายแดนครอบคลุม 4 จังหวัด ประกอบด้วยจังหวัดพิษณุโลก อุตรดิตถ์ พะเยา และน่าน โดยได้กำหนดกรอบเวลาแผนการศึกษาในพื้นที่ชายแดนตั้งแต่ปี พ.ศ.2560-2564 ซึ่งเน้นวิธีคิดให้เกิดผลในทางปฏิบัติภายในปี พ.ศ.2560 โดยยึดหลัก “ทำก้าวแรก” ให้เข้มแข็งมั่นคง เพื่อขยายสู่ “ก้าวต่อไป” ได้อย่างสมบูรณ์ จากนั้นจึงจะขยายผลการดำเนินงานจากอำเภอชายแดนไปยังอำเภอใกล้เคียง จนกระทั่งในท้ายที่สุดก็จะขยายผลไปทั้งจังหวัด

ทั้งนี้ กระทรวงศึกษาธิการได้กำหนดกลไกการปฏิบัติตามระบบการบริหารราชการ ซึ่งจะดูแลกันเป็นชั้น ๆ โดยกระทรวงศึกษาธิการทำหน้าที่ในระดับอำนวยการ, ปลัดกระทรวงและรองปลัดกระทรวงศึกษาธิการทำหน้าที่ระดับดำเนินงานในส่วนกลาง, ศึกษาธิการภาคดำเนินงานในระดับภาค และคณะกรรมการศึกษาธิการจังหวัดดำเนินงานในระดับจังหวัด

พล.อ.สุรเชษฐ์ ได้เน้นย้ำขอให้นำแผนไปสู่การปฏิบัติให้เกิดผลมากที่สุด อีกทั้งให้น้อมนำหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ศาสตร์พระราชา หลักการทรงงาน และหลักธรรมาภิบาลไปประยุกต์ใช้ในการจัดทำแผนการศึกษา เพราะสิ่งเหล่านี้จะนำไปสู่การจัดทำแผนการศึกษาที่มีประสิทธิภาพและส่งผลดีต่อนักเรียน ผู้ปกครอง และประชาชนต่อไป

ผศ.ดร.บรรพต วิรุณราช คณบดีวิทยาลัยพาณิชยศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา กล่าวว่า ในการจัดการศึกษา จำเป็นต้องคำนึงถึงจุดแข็งและโอกาสในพื้นที่ทั้ง 4 จังหวัด ดังนี้

• จังหวัดพิษณุโลก แม้จะมีพรมแดนติดต่อกับ สปป. ลาว แต่ยังไม่มีมูลค่าการค้าชายแดน เพราะไม่มีด่านหรือจุดผ่อนปรนทางการค้า

• จังหวัดอุตรดิตถ์  มีพรมแดนติดต่อกับ สปป.ลาว โดยมีด่านถาวร 1 แห่ง คือ ด่านภูดู่ ตรงข้ามด่านผาแก้ว เมืองปากลาย แขวงไชยบุรี และมีจุดผ่อนปรนทางการค้า 1 แห่ง คือ ด่านบ้านห้วยต่าง อำเภอบ้านโคก ตรงข้ามเมืองบ่อแตน แขวงไชยบุรี โดยปี 2559 มูลค่าการค้าชายแดนด้านจังหวัดอุตรดิตถ์-สปป.ลาว มีจำนวนทั้งสิ้น 718.64 ล้านบาท แบ่งเป็นมูลค่าการส่งออก 664.20 ล้านบาท และมูลค่าการนำเข้า 54.47 ล้านบาท โดยไทยได้ดุลการค้า 664.20 ล้านบาท ซึ่งสินค้าส่งออกของด่านในจังหวัดอุตรดิตถ์ ได้แก่ น้ำมันเชื้อเพลิง น้ำมันหล่อลื่น สินค้าอุปโภคบริโภค อุปกรณ์การเกษตร เมล็ดพันธุ์ข้าวโพด ปุ๋ย สารเคมี อาหารสดและอาหารแห้ง เสื้อผ้าสำเร็จรูป  ส่วนสินค้านำเข้าที่สำคัญ คือ ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ เศษเหล็ก ของเก่า เหล็ก บุหรี่ ไวน์ เบียร์ สมุนไพร สินค้าอุปโภคบริโภค โทรศัพท์มือถือ ถ่านไม้ เครื่องจักรสาน  ทั้งนี้ ด่านภูดู่เป็นเส้นทางท่องเที่ยวที่สำคัญในการเข้าสู่เมืองหลวงพระบาง เมืองมรดกโลกของ สปป.ลาว ด้วยระยะทางเพียง 309 กิโลเมตร

• จังหวัดพะเยา  มีพรมแดนติดต่อกับ สปป.ลาว โดยมีด่านชายแดนสำคัญ 1 ด่าน คือ ด่านบ้านฮวก อำเภอภูซาง ตรงข้ามเมืองเชียงฮอน แขวงไชยะบุรี ซึ่งเป็นจุดผ่อนปรนทางการค้าที่มีมูลค่าการค้าไม่มากนัก โดยไทยได้ดำเนินการให้ความช่วยเหลือทางการเงินแก่ สปป.ลาว เพื่อเป็นค่าใช้จ่ายดำเนินโครงการปรับปรุงและก่อสร้างถนนช่วงบ้านฮวก (จังหวัดพะเยา)-เมืองคอบ-เมืองเชียงฮ่อน และเมืองคอบ-เมืองปากคอบ-บ้านก้อนตื้น-สปป.ลาว ระยะทางประมาณ 110 กิโลเมตร ในวงเงินรวม 1,390 ล้านบาท เพื่อยกระดับเป็นด่านถาวรต่อไป

• จังหวัดน่าน  มีพรมแดนติดต่อกับ สปป.ลาว โดยมีด่านถาวร 1 แห่ง คือ ด่านห้วยโก๋น อำเภอเฉลิมพระเกียรติ ตรงข้ามด่านน้ำเงิน เมืองเงิน แขวงไชยะบุรี และมีจุดผ่อนปรนทางการค้า 2 แห่ง คือ 1) บ้านห้วยสะแตง อำเภอทุ่งช้าง ตรงข้ามเมืองเชียงฮ่อน แขวงไชยะบุรี  2) ด่านบ้านใหม่ชายแดน อำเภอสองแคว ตรงข้ามเมืองเชียงฮ่อน แขวงไชยะบุรี โดยปี 2559 มูลค่าการค้าชายแดนด่านจังหวัดน่าน-สปป.ลาว มีจำนวนทั้งสิ้น  20,893.59 ล้านบาท แบ่งออกเป็นมูลค่าการส่งออก 4,071.58 ล้านบาท และมูลค่าการนำเข้า 16,882.01 ล้านบาท โดยไทยขาดดุลการค้า 12,750.43 ล้านบาท ส่วนสินค้าส่งออกของจังหวัดน่าน ได้แก่ น้ำมันเชื้อเพลิง ปูนซีเมนต์ พลังงานไฟฟ้า รถแทร็กเตอร์ สะพานไฟฟ้า ยางมะตอย เครื่องดื่มชูกำลัง น้ำผลไม้ ยางรถยนต์ กระเบื้องมุงหลังคา ส่วนสินค้านำเข้าที่สำคัญ คือ รถขุดดินเก่าใช้แล้ว ข้าวโพดเลี้ยงสัตว์ ลูกต้าว ลูกเดือย ดอกหญ้าทำไม้กวาด ไม้แปรรูป ผ้าทอด้วยฝ้าย

สำหรับการประชุมเชิงปฏิบัติการครั้งนี้ มีผู้บริหารจากส่วนกลางและภูมิภาคเข้าร่วมจำนวน 200 คน อาทิ นายศุภชัย เอี่ยมสุวรรณ ผู้ว่าราชการจังหวัดพิษณุโลก ซึ่งเป็นผู้กล่าวต้อนรับและร่วมในพิธีเปิด, นายบุญรักษ์ ยอดเพชร รองเลขาธิการคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน, นายอำนาจ วิชยานุวัติ ผู้ช่วยเลขาธิการคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน, นายสุรศักดิ์ อินศรีไกร ผู้อำนวยการสำนักนโยบายและแผนการศึกษาขั้นพื้นฐาน สพฐ., ศึกษาธิการภาค 16, ศึกษาธิการภาค 17, คณะกรรมการศึกษาธิการจังหวัด, ผู้อำนวยการสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา/มัธยมศึกษา, ประธานกรรมการอาชีวศึกษาจังหวัด, ผู้แทนจากสำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา, ผู้อำนวยการสำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย, ประธานคณะกรรมการประสานและส่งเสริมการศึกษาเอกชนจังหวัด และภาคีเครือข่ายการจัดการศึกษาใน 4 จังหวัด โดย พล.อ.สุทัศน์ กาญจนานนท์กุล ที่ปรึกษารัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงศึกษาธิการ เป็นประธานพิธีเปิด ส่วนวิทยากรบรรยายพิเศษตลอดการประชุมครั้งนี้ ได้รับเกียรติจาก ผศ.ดร.บรรพต วิรุณราช คณบดีวิทยาลัยพาณิชยศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา และ พ.อ.ดร.ขจรศักดิ์ ไทยประยูร จากโรงเรียนเสนาธิการทหารบก

บัลลังก์ โรหิตเสถียร: สรุป/รายงาน
ยุทธพงศ์ เลือกกลั่นดี: ถ่ายภาพ
27/5/2560